Vị thế trong truyền thông Hình tượng công chúng của Taylor Swift

Trong truyền thông đại chúng, Swift và công trình âm nhạc của cô được vô số tập sách,[46] phim ảnh và chương trình truyền hình khai thác làm chủ đề.[47] Deadline Hollywood mệnh danh Swift chính là "bà hoàng của mọi phương tiện truyền thông".[48] Điển hình, một cuốn sách dành cho trẻ em mang tựa đề Taylor Swift: The Little Golden Book Biography do Wendy Loggia chắp bút cùng với Elisa Chavarri phụ trách phần minh họa đã trở thành tác phẩm bán chạy nhất trong lịch sử 81 năm tuổi của Little Golden Books, với tổng số sách bán ra đạt một triệu bản chỉ trong vòng bảy tháng.[49] Ngoài ra, quyển danh sách nhân vật của năm 2023, trong đó liệt kê Swift, do tạp chí tin tức Time in ấn đã thu được 238.808 lượt đặt mua trước với tốc độ phi mã (chưa tính đến doanh số đến từ sạp báo), trở thành sách ấn bản của Time bán chạy nhất kể từ ấn bản tháng 5 năm 2011 đưa tin về lễ cưới của Vương tôn William và Catherine Middleton, và quyển tạp chí này thì bán được 232.000 sách nếu lấy tổng doanh số cả trang web lẫn sạp báo cộng lại.[50]

Mỗi lần Swift có mặt trong các chương trình truyền hình thì lượt theo dõi người xem lại đạt mức cao kỷ lục.[51][52] Ví dụ như sau khi Swift xuất hiện ở nhiều trận đấu tại giải Bóng bầu dục Quốc gia (NFL) thì đã phá hàng loạt kỷ lục số lượng người xem, lượt mua vé lẫn doanh số bán hàng hóa cho giải đấu, mạng lưới và truyền hình. Đây còn được gọi là "Hiệu ứng Taylor Swift".[53][54][55] Nhà báo USA Today Louie Villalobos công nhận Swift "đang giải cứu NFL và đã giúp tạo ra 122 triệu đô la Mỹ cho giá trị thương hiệu của NFL."[56] Hơn nữa, một tập phim chương trình thi nhảy Dancing With the Stars đã tỏ lòng biết ơn Swift vì chính cô đã giúp chương trình thu về kỷ lục 7,8 triệu người xem trên tất cả các nền tảng chính thức, trở thành chương trình truyền hình đa nền tảng được xem nhiều nhất trên ABC kể từ khi ra mắt vào tháng 9 năm 2021.[57]

Swift là nhân vật được giới truyền thông ưa thích lựa chọn để đưa tin nhằm mục đích thu hút một lượng độc giả rộng lớn, và những người nổi tiếng khác thường được hỏi về Swift "gần như liên tục". Scottie Andrew bên CNN bảo rằng việc cố tình "nhét" Swift vào những câu chuyện thời sự mà cô không có liên quan rõ ràng "đã trở thành trò tiêu khiển của những người sáng tạo nội dung". Giáo sư Bond Benton bên giao tiếp và truyền thông tại Đại học Bang Montclair đã nghiên cứu về hiện tượng và cho rằng "sự hiện diện của Swift dù ở bất cứ nội dung truyền thông nào cũng giúp tăng lượt xem của nội dung đó." Benton còn nói thêm, Swift chính là một "người giỏi thu hút ánh nhìn của người khác" không có chủ ý nhưng lại đáng tin cậy, và sở hữu độ phủ sóng khắp mặt báo mạnh đến mức lan truyền từ người này sang người khác giống "meme". Cô có khả năng lôi kéo cả fan lẫn anti-fan tranh luận sôi nổi và bàn tán đủ điều về cô, tăng cường tương tác đối với một bài báo hoặc một video, dẫn đến giới truyền thông cảm thấy bị "ràng buộc" phải nhồi nhét Swift vào nội dung họ đưa để tối đa hóa lợi nhuận thu được từ độc giả, bất chấp đúng sai. Tuy nhiên, tác dụng phụ của hiện tượng quá chú ý về Swift là "có thể khiến những người tiêu dùng [sách báo] cảm thấy cô ấy đang quá chiếm sóng nguồn cấp tin tức của họ."[58]

Các cây bút đánh giá gọi mối quan hệ giữa cô và phương tiện truyền thông đại chúng là ví dụ của phức hệ giữa người nổi tiếng và ngành công nghiệp,[59] có tác động phong phú đến nghệ thuật biểu diễn của Swift. Album phòng thu thứ sáu Reputation (2017) của cô bàn về danh tiếng và chỉ trích phức hệ đó,[60] còn bộ phim tài liệu tiểu sử Miss Americana (2020) thì mang tính giải nghĩa việc đấy.[59] Các phương tiện truyền thông như USA Today đã thuê một nhà báo để đặc biệt đăng tin riêng toàn thời gian về Swift.[61] Theo tác giả Maura Johnston bên trang Entertainment Weekly, mọi cử chỉ hành động của Swift đều bị xét nét rất kỹ vì cô là "một trong những ngôi sao nhạc pop đầu tiên trưởng thành hoàn toàn trong kỷ nguyên vòng lặp tranh luận phản hồi vô tận của mạng xã hội với phức hệ người nổi tiếng và ngành công nghiệp".[62] Meaghan Tobin và Pei-Lin Wu viết cho The Washington Post giải thích rằng bất chấp lệnh kiểm duyệt nghiêm ngặt ở Trung Quốc, "Swift vẫn tránh được sự giám sát... Trên thực tế, truyền thông nhà nước Trung Quốc dường như không có gì ngoài những lời khen ngợi dành cho [cô ấy]".[63] Hình tượng trước công chúng của cô đã được nhiều cơ sở giáo dục khác nhau nghiên cứu về mặt học thuật trong bối cảnh rộng hơn, chẳng hạn như tại Đại học New YorkCao đẳng Âm nhạc Berklee.[64][65]

Sự nổi tiếng và các cuộc tranh cãi

Nhiều người cho rằng Swift là một "nhân vật phân cực". Tiếng tăm đầy tranh cãi của cô đã có tác động bất lợi đến vị thế của cô trên các phương tiện truyền thông. Một số nhà báo sẵn sàng thẳng thắn phê bình chỉ trích hành động của cô, trong khi những người khác thì mặc nhiên tung tin lá cải không kiểm chứng, làm hình tượng báo giới của Swift ngày càng xấu đi.[66][67] Tác giả Shaina Weatherhead bên trang web Collider viết rằng mọi cử chỉ hành động của Swift đều được "giám sát và đánh giá kỹ lưỡng",[68] Clash bảo rằng Swift chính là cột thu lôi giữa lời khen và lời chê,[69] và chuyên gia thương hiệu Jeetendehr Sehdev phát biểu với Fortune rằng "Mọi người vừa yêu vừa ghét cô ấy".[70] Swift đã biến những lời chê bai đó thành cảm hứng âm nhạc của mình, và cho ra mắt những bài hát như "Shake It Off" (2014), "Look What You Made Me Do" (2017) và "You Need to Calm Down" (2019).[71]

Năm 2014, Tree Paine trở thành chuyên gia tiếp thị cho Swift, và Swift chính là khách hàng ký hợp đồng đầu tiên và độc quyền duy nhất.[72] Nhiều tờ báo viết rằng Paine chính là người đã dìu dắt Swift vượt ra những giây phút hoen ố, nhất là sau tranh cãi năm 2016 với West vì chuyện ra mắt đĩa đơn "Famous", phiên tòa tấn công tình dục năm 2017, chuyện phát biểu chính trị và lựa chọn của Swift trong cuộc bầu cử Mỹ giữa kỳ năm 2018, cuộc tranh cãi quyền sở hữu tác phẩm vào năm 2019,[73][74][75] và một chùm tin đồn người nổi tiếng về Swift đến từ tài khoản mạng xã hội DeuxMoi vào năm 2023.[76] Học giả tiếp thị quảng bá Nancy Marshall viết trên tờ Forbes rằng sự hiện diện khắp nơi của Swift đã "mang đến những bài học quý giá cho toàn bộ ngành công nghiệp PR."[77] Người điều hành marketing Stacy Jones đã ước tính giá trị truyền thông kiếm được của Swift đạt 130 tỷ đô la Mỹ.[78]

Câu chuyện tranh chấp công khai và những "mối hận thù" giữa các ngôi sao với Swift đã gây sự chú ý rộng khắp cõi mạng xã hội lẫn truyền thông.[79][80] Cô bắt đầu bị giới truyền thông "đeo bám" quá nhiều vào năm 2012.[81] Nhiều người nhận thấy một vài phương tiện truyền thông chính là nguyên nhân châm ngòi những màn "beef" kịch liệt giữa Swift và những người nổi tiếng khác, đặc biệt là phụ nữ. Swift từng có "mối thù" với những người nổi tiếng như Katy PerryNicki Minaj,[82][83] và cả hai cũng đều công khai chuyện tương tự. Ngoài ra, một số tờ báo khác cũng cáo buộc Swift đã gây thù địch với Cardi B,[84] Adele,[85] Demi Lovato,[86] SZA[87]Ariana Grande, bất chấp cô chưa từng một lần tương tác với họ và đã lên tiếng dập tắt tin đồn.[88] Cô còn bị cho là có hận có thù với các bạn trai cũ Joe Jonas, John Mayer, Calvin Harris[80]Jake Gyllenhaal.[89] Tuy nhiên, Kanye West vẫn là người đã gây tranh cãi về hình tượng của Swift trước công chúng nhiều nhất.[90]

Knibbs nhận xét rằng Swift là một "công chúa nhạc đồng quê đang trên đà trở thành siêu sao" vào năm 2009, hóa thành "con rắn" vào năm 2016 và trở lại với tư cách là một "gã khổng lồ âm nhạc toàn diện" sau năm 2019. Bên cạnh đấy, Knibbs còn đưa ra một "bài nghiên cứu xuất chúng điển hình về cuộc đời đầy thăng trầm của ngôi sao nhạc pop thời hiện đại".[71] Từ năm 2017 trở đi, Swift đã luôn trốn chạy trước việc bị soi mói quá mức,[91] và trêu chọc khích bác truyền thông bằng âm nhạc của cô. Cô đã bán kèm tạp chí mang chủ đề album Reputation tại Target, bên trong có những lời bình phẩm đầy mỉa mai về đời cô nhằm nhại lại phần đầu đề của lá cải.[92] Theo Carter Sherman chắp bút cho Vice, sau khi Swift đóng vai "nhân vật phản diện" từ năm 2016 đến năm 2018, sự tự nhận thức của công chúng lẫn phương tiện truyền thông càng ngày càng tăng. Điều đó đã góp phần giúp cho nền văn hóa đại chúng trải qua một "Cuộc hồi sinh Swift vĩ đại" vào năm 2020, và từ đấy hàn gắn hình tượng công chúng của cô.[93]

Swift là nhân vật thường xuyên thu hút mọi ánh nhìn người hâm mộ và vô số thợ săn ảnh đến quay phim chụp hình.[94] Cô đã từng lên tiếng về vấn đề quyền riêng tư và cho rằng bản thân cô "nhận thức rõ ràng rằng điều đó là không bình thường chút nào."[95] Năm 2015, người hâm mộ của Swift đã bao vây sân bay quốc tế Narita tại thành phố Chiba, Nhật Bản để chờ chực cô hạ cánh, gây trễ hàng loạt chuyến bay khác.[96] Vào năm 2022, cô nhận được nhiều lời chỉ trích trên mạng xã hội sau khi một công ty tiếp thị tên Yard tuyên bố rằng cô đứng đầu danh sách những người nổi tiếng có máy bay riêng tạo ra lượng khí thải nhà kính cao nhất năm đó, được tổng hợp dựa trên dữ liệu được tài khoản Twitter @CelebJets đăng tải. Người phát ngôn của Swift đã đáp trả lại rằng, "Máy bay phản lực của Taylor thường được người khác mượn sử dụng [...] Cho nên, việc chụp mũ hầu hết hoặc tất cả những chuyến bay này là của cô ấy là hoàn toàn không đúng."[97][98]

Ồn ào với Kanye West

Kanye West giật mic khỏi tay Swift tại giải Video âm nhạc của MTV năm 2009.

Mối quan hệ thù địch kéo dài nhiều thập kỷ giữa Swift và West đã ảnh hưởng cả danh tiếng lẫn cách nhìn nhận về mặt văn hóa ở hai bên.[99] Tháng 9 năm 2009, tại giải Video âm nhạc của MTV năm 2009, Swift giành được giải Video xuất sắc nhất của nữ ca sĩ cho bài hát "You Belong with Me" (2009) của cô và trở thành ca sĩ đồng quê đầu tiên và một trong những người trẻ tuổi nhất (ở tuổi 19) thắng được giải Video âm nhạc của MTV. Trong lúc Swift đang phát biểu bày tỏ sự biết ơn, West đã lao lên sân khấu và ngắt ngang cô bằng cách giật mic, tuyên bố "Ê, Taylor, tôi rất vui cho cô, tôi sẽ để cho cô nói xong sau, nhưng mà Beyoncé mới chính là người có một trong những video hay nhất mọi thời đại" ám chỉ đến ca khúc "Single Ladies" (2008). Swift sau đó lui về phía sau cánh gà. Tiếp đến, Beyoncé đã thắng được giải Video của năm vào tối hôm đó và mời Swift lên phát biểu nốt. Hành động của West đã vấp phải những chỉ trích nặng nề. Tổng thống Hoa Kỳ lúc bấy giờ Barack Obama đã gọi West là "thằng ngu" trên sóng truyền hình. West đã đưa lời xin lỗi và cho rằng hôm đó "là ngày khó xử" nhưng sau đó rút lại lời nói. Tiếp đến, Swift đã trò chuyện bong đùa về sự cố trên Saturday Night Live vào tháng 11 năm 2009. Swift và West đã chụp chung một tấm hình tại giải Grammy lần thứ 57 vào năm 2015, và cô bảo họ làm bạn với nhau là nhờ có sự giúp đỡ của người bạn Jay-Z chung của cả hai.[99]

Rắn độc là từ ngữ mà anti-fan sử dụng để vùi dập Swift vào năm 2016, nhưng lại trở thành biểu tượng hình ảnh chính cho album phòng thu Reputation (2017) của cô.

Mối thù lại bùng lên sau khi West phát hành đĩa đơn năm 2016 "Famous" có chứa lời rap "Tao cảm thấy như tao và Taylor có thể vẫn còn làm tình với nhau được / Tại sao ư? Tao đã khiến con chó cái đó nổi tiếng" nhắc tới sự cố năm 2009. West khẳng định rằng Swift trước đó đã đồng ý với lời bài hát sau khi trao đổi qua điện thoại, trong khi Swift thì phản bác rằng cô không hề biết dòng rap đó sẽ gọi cô là "con chó cái". West cho phát hành video âm nhạc của "Famous" và trong đó có chứa hình nộm trần như nhộng của Swift, khiến cô phải gọi là "thứ khiêu dâm trả thù" vào năm 2019. Sau khi Swift "đá xéo" West trong bài phát biểu chiến thắng giải Album của năm cho 1989 tại Grammy lần thứ 58 (2016), rằng cô sẽ không để cho những kẻ gièm pha cho rằng họ đã làm mình nổi tiếng, người vợ lúc bấy giờ của West là Kim Kardashian đã tung ra đoạn video cắt ghép nhiều khúc cuộc gọi giữa Swift và West trên Snapchat nhằm chứng minh luận điểm của West. Thẻ "#TaylorSwiftisOverParty" trở thành xu hướng thịnh hành trên Twitter với những bài đăng trên mạng xã hội viral gọi Swift là kẻ "giả tạo, tính toán, dắt mũi, rắn độc, dối trá và không hề thực sự như vậy". Nhiều phương tiện truyền thông đã chỉ trích, "nhạo báng và tẩy chay" Swift. Chính những phản ứng dữ dội vừa kể đã khiến cho Swift phải rời xa ánh đèn sân khấu trong một năm, né tránh sự soi mói của báo giới cho đến khi ra mắt Reputation vào năm 2017. Một phần chủ đề trong album Reputation được lấy cảm hứng từ cuộc tranh cãi năm trước. Đến năm 2020, cuộc gọi hoàn chỉnh giữa West và Swift đã bị rò rỉ và chứng minh được rằng Swift không hề nói dối, dẫn đến "#KanyeWestisOverParty" trở thành xu hướng thịnh hành Twitter.[99][90][100]

BBC gọi đây là "mối thù truyền kiếp khét tiếng nhất trong âm nhạc".[101] Jones nhấn mạnh rằng chính vì cô quá lan tràn trên mặt báo ở các chu kỳ album Red và 1989 nên đó là lý do vì sao truyền thông dễ "quay lưng" với cô vào năm 2016,[102] còn Grace Medford bên phía Vice thì cho rằng thành công sau này của Swift là do cô "phỉ báng" West.[103] Tuy nhiên, sau năm 2020, các phương tiện truyền thông bắt đầu ca ngợi Swift vì đã giữ vững lập trường của mình.[104][105] Năm 2023, Shaad D'Souza trên tờ The Guardian đã lên tiếng bảo rằng Swift đã trở nên "miễn nhiễm hoàn toàn với thù ghét" và tái khẳng định bản thân cô mới chính là ngôi sao nhạc pop được yêu thích trên thế giới.[1]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Hình tượng công chúng của Taylor Swift https://www.theguardian.com/music/2023/sep/08/how-... https://www.worldcat.org/issn/0261-3077 https://www.worldcat.org/issn/0002-7642 https://www.worldcat.org/oclc/953030187 https://www.worldcat.org/issn/1354-8565 https://www.worldcat.org/issn/1545-6870 https://www.worldcat.org/issn/1939-2397 http://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0002764221... http://journals.sagepub.com/doi/10.1177/1354856510... https://doi.org/10.1177%2F00027642211042295